ПРЕДУПРЕДИЛ ИМАМ АХМЕД НА КНИГИТЕ ОД НОВОТАРИТЕ: 

Грдо гледаше имам Ахмед барање назад назад книгите на филозофите и нивното изучување, тој враќаше на самиот извор на Шеријатско знаење на Кур'ан и Суннет, со тоа ќе пронајдеме на говорот имам Ахмед кој грдо гледаше дури и на некои книги од селефиски автори, па во една прилика му беше речено: “Што мислиш дали човек треба да пише книга од Шафи? Па одговорил: “Не!“ Па му беше речено: А дали да пишувам дело “Рисала“ (Познато и едно од најзначителните дела на имам Шафи)? Па рекол: “Не прашувај ме за нови нешта!“ На тоа човекот му рече: “Но, јас веќе “Рисалу“ сум ја напишал! На тоа Ахмед му рече:“Аллах да сочува!“ (Месали Ибн Ахмед-ибн Салих 2/166-167)  

Ова беше став на имам Ахмед спрема книгите кои биле од Селефиите, а кога се во прашање книгите кои биле од страна на новотари нештото стануваше поголемо и повеќе опасно, а самиот тој предупредуваше на авторите и делата на новотарите кои биле присутни во неговото време, и не само тоа туку повикуваше истите да се уништат и запалат за после него да не се направи конфузија меѓу муслиманите.

Рекол Мервези: “Во една прилика му реков на Ахмед дека позајмив една книга во кои имаа лоши (новотарски) нешта па дали да ја запалам или не?“ На тоа имам Ахмед кажал:“Да, запали ја! Па ја запалив.“ (Табекат 1/160 и Менхеџ имам Ахмед стр. 150) 

Од најимпресивните примери и книги на кои имам Ахмед предупредил исто така е и книгата “Тефсир Ел-Келбијј“, бил прашан имам Ахмед за истоименуваната книга па рекол: “Таа книга од самиот почеток па се до самиот крај е самата лага!“ Па му беше речено: “Дали е дозволено да се погледне во таа книга (да се види нејзината содржина)? Па одговорил: “Не!“ (Табекат 1/344) 


Од делата на кои исто така предупредил имам Ахмед била и книгата “Ел-Муделисин“ од Хусеин Ел-Карабисија. Раскажува имам Мервези, во една прилика му беше дадена книга на таткото Абдуллах (на Ахмед) а тој не знаел од кого е, откако што ја погледна рече: “Строго отргнете се од оваа книга!“ Во една друга прилика имам Ахмед остро ја критикуваше и осуди истоимената книга и нејзиниот автор.“ (Мугни 2/256) 

ИСТО ТАКА, ОД МЕХЕЏОТ НА ИМАМ АХМЕД БИЛО ДА СЕ ПРЕДУПРЕДИ ОПАСНОСТ НА НОВОТАРИЈАТА И СЛЕДЕЊЕ СТРАСТИ ПРЕКУ ПИШУВАЊЕ НА ДЕЛА:
 
Имам Ахмед, рахметуллахи алејхи, се смета меѓу првите кои предупредуваа на патот пишување дела на опасност заблудените фракции и новотари. Го напишал Мусанеф кое што всушност е одговор на Џехмиите и отпадниците од верата кои се сомневаа (имаа шухбе) во нешто до ткн. Мутешабих на Кур'анските ајети, и кои истите ги прокоментирале како што никој не ги коментирал, исто така ја напишал книгата “Послушност на Пратеникот“ за која имам Ибн Кајјим, рахметуллахи алејхи, рекол: “Негираа групи на луѓе од имам Шафи и Ахмед кои отфрлиле хадиси на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, затоа што по нивно надворешно убедување се спротиставуваа на Кур'анот, а имам Ахмед тоа го направил во своето дело “Таату Ер-Ресул“, т.е. имам Ахмед преку ова дело ја осудил оваа група и заблуда во која паднаа.“ (Месаил Абделлах страна 145.)

Од делата кои се припишуваат на имам Ахмед, а кои се од споменатиот контекст, т.е. одговор на заблудени фракции и новотари е тоа дека и “Ел-Ирџа“', потоа “Нефју Ет-Тешбих“, но нажалост двете овие дела денес се изгубени (непознати).

Имам Ахмед, рахметуллахи алејхи, во многу дела пишувал па дури понекогаш напамет им диктираше на своите ученици(додека беше во затвор) кои биле загрижени за предупредување муслиманите од опасноста на заблудените секти, новотарите, страсти... од најпознатите дела кои им биле упатени на луѓето во неговото време се следниве дела: "Ес-Сунне" како одговор на Џехемиите и Зејдиниите, "Рисалету Муседед", "Рисалету Абдус", како и Рисал која му ја испратил на халифата Мутевеккил која ја оправдувал темата дека Куранот Аллаховиот говор не е створен, како и многубројни дела во кои предупредувал за опасноста на Хариџиите и нивната заблуда и обврската на муслиманите да се бораат и убивајќи ги.“ (Месаил Ибн Хани' 1/62)

Мразеше имам Ахмед, рахметуллахи алејхи, расправии со новотари кои бараа да се споменуваа нивните скапани ставови и докази како што им одговарало што можело да дојде до евентуелно отфрлување на доказите или сомнежите во исправна и јака страна, и исто така што често се расправа со филозофите и новотарите чија џел не е за крајна вистина, туку да се покаже нефс и стипендија на одредени личности или групи, затоа оставање на расправијата со споменатите групации или личности е приоритет.

Затоа нема да најдеме предание во кое стои дека имам Ахмед барал некоја јавна расправија или дебата во која би изнел вистина, а тоа што бележи дека имам Ахмед учестцувал во дебатирања било да биде поради присилба да расправа со заблудената фракција Џехмии кои говореа за создавање на Кур'анот.

Тога, нема во преданијата да се најде доказ дека имам Ахмед со некои освен што тоа го наведува Хилал во својот Сунен дека во една прилика имам Ахмед се интерфејс со Халид ибн Хадашем за Кадерот (Судбината).

Тука сакам да споменам некои од особините со кои имам Ахмед с накитил, а кои биле исто така присутни и за време на јавни дебати во кои мораше да присуствува. Во една прилика имам Ахмед му рекол на халифата Му'тесиму: “О лидеру на верниците, дај ми нешто од Аллаховите книги или Суннетот на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, па да го кажам тоа (да го застапуваме тоа).“ Исто така, мноду други преданија кои говорат како и на кој начин им одговарал на заблудените фракции (ар. Секти) и на кој начим ин појаснуваше како Иблис ги измамил.

Рекоа некои луѓе кои доживеале “Ел-Михне“ (Ахмедово искушение околу Кур'анот) дека во една прилика дошол Ибн Еби Давуд обраќајќи се на имам Ахмед, а овој не му се ни свртил ниту го погледналм така да халифата Му'тесим му рекол на Ахмед: “Зарем со него не сакаш да разговараш о татко Абдуллахов?“ На тоа Ахмед рече: “Јас него не го познавам дека е носач на знаење (ар. Ехлул Илм) па со него да разгиварам (расправам).“ (Табекат Ел-Ханабиле 1/59)

ОД ЈАСНИТЕ ЦРТИ МЕНХЕЏОТ НА ИМАМ АХМЕД БИЛО ОТСТРАНУВАЊЕ И ОДДАЛЕЧУВАЊЕ ОД НОВОТАРИ И СЛЕДБЕНИЦИ НА СТРАСТИ:

Имам Ахмед, рахимехуллахи алејхи, кога отстранувал и оддалечувал одредени луѓе или групации тој тоа го правеше по упатството на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, односно по патот на Суннетот кој го носел во своите гради. Исто така, појаснил Ахмед дека на човекот не му е дозволено да го отстрани (не зборува) со својот брат во вера поради верска страна повеќе од три дена, но кога се во прашање заблудени фракции или новотари тогаш дозволил да биде повеќе од три дена а своето мислење го потврдил со случувањата од времето на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, односно со случката на “трајцата“ кои се издвоиле од одредени походи и борби со Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем. (Менакибу Имам Ахмед Ибн Џевзи страна 24.)

Запрашан е имам Ахмед за оној кој кажува дека е “Лафзу Кур'ан Махлук“ (Кур'анските фрази се создадени), па рекол: “Тоа е став и говор на Џехма Ибн Сафвана (Ривајетен Вел Веџхан 1/172) и со него не треба да се дружи и седи.“

Исто така, запрашан бил за Кур'анот, па рекол: “Аллахов говор кој не е создаден, и оној кој не мисли така со него не треба да се дружи ниту седи.“ (Менакибу имам Ахмед страна 205.)

Појаснил имам Ахмед дека строга должност е на луѓето кои не се во состојба да возвратат на заблудите или новотариите од истите да се отргнат и со нив да не се седи ниту да се дружи, како и со водачите на фракции или новотарии за кои се знае дека нема да се повратат со своите новотарии - таквите должност е да ги оставиш и да се оддалечиш од нив.“

Забележил Ибн Муфлих предание од имам Ахмед во кое рекол:“Ваџиб е да се отстранат луѓе кои поради своите новотарии или гревови станале неверници (муртеди) на сите луѓе кои не се во состојба да им одговорат адекватно (да им ги отргнат сомнежите) или пак оние луѓе кои се плашат за себе да не би паднале во сомнеж.“ Додека во друго предание стои:“Дека обврска е општо на сите луѓе да ги отфрлат горе споменатите луѓе  да не се дружат со нив.“ (Ел-Ибане 2/579)

Од говорот кој од споменатиот контекст, т.е. опасност и мрзење на новотарија и следење страсти тоа се и зборовите на имамот Ахмед, рахимехуллахи алејхи:

- Ни кажуваше Фадл ибн Зијад Ел-Катан (другар на имамот Ахмед) дека една прилика имам Ахмед рекол:“Оној кој ќе отфрли (не прифати) хадис на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејх ве селлем, тој е на врвот на пропаста.“ (Ел-Ибане 2/540)

- Рекол имам Ахмед, рахимехуллахи алејхи (Аллах да му се смилува):“Муслиманите не земаат (не треба да земаат) никаква помош во верата од новотари а ниту од следбеници на страсти.“ (Менакибу имам Ахмед страна 214.)

- Рекол Исхак ибн Ибрахим ибн Хани:“Го прашав на таткото на Абдуллах за човекот кој повикува во новотарија дали да седам со него? Па ми рече:“Немој да седиш со него, ниту да разговараш можеби ќе се поврати (ќе се врати од новотариите).“ (Суннех имам Ахмед страна 58)

- Запрашан е имам Ахмед дали да се клања позади човек новотар? Па одговорил:“Доколку таа личност е новотар кој повикува во новотарија и за неа се расправа (бори), тогаш позади таква личност не се клања, а ниту се зборува со него. Па сам му рекол: А ако се најде покрај некој човек со особини на новотар, но меѓутоа, тој не се расправа поради новотарија? Па ми рече:“Тој е поблаг од предходниот (неговиот случај).“ Па реков: Позади него може да се клања? На тоа Ахмед рече: “Секако и тој е новотар, но оваа личност не знае па можеби ќе се врати на вистината, додека другата личност повикува во својата новотарија.“ (Суннех имам Ахмед страна 79-80)

- Рекол Мервези, запрашан е имам Ахмед: Човек на пат слуша икамет дали ќе клања со нив во џемаат? Па рекол:“Клањај се додека новотаријата не се распространи (прошири), а кога новотаријата ќе се распространи тогаш немој да клањаш освен позади личност која ја знаеш.“ (Рисалету Абдус 1/241)

- Рекол имам Ахмед:“Научниците на филозофии се Зенадика (отпадници од верата).“ Додека во друго предание стои:“Филозофите никогаш нема да успеат...“ (Џамиу Улум Вел Химен Ибн Реџеб Ел-Ханбели 1/203)

- Пренесол Ебу Харис од зборовите на имам Ахмед во кои рекол:“Не се клања позади голем грешник (ар. Фаџира) ниту новотари (ар. Сахибу Ел-Бид'а) а ниту позади грешници (ар.Фасика) освен во случај да им се плаши тогаш ќе клања позади нив, а во домот ќе го повтори истиот намаз.“ (Тариху Ел-Ислам страна 90.)

- Бележи Мервези предание од имам Ахмед во кое стои: “Немој да седиш со некој од филозофите (ар.Ехлул Келам) па макар и да стане во одбрана на Суннетот.“ (Ес-Суне Хилал страна 115.)

- Пренесува Ибн Бетта предание од Абдуллах ибн Ахмед ибн Ханбели дека рекол: Го слушнав татко ми како вели:“Држете се на Хадисите и Суннетите, Аллах со нив вас ве искористил, а строго чувајте се од расправија, претерувања и филозофии и нејзиното истражување бидејќи навистина нема да успее оној кој ќе ја засака филозофијата (ар. Келам), а секој оној кој се опуштил во филозофијата, филозофијата не била последно нешто на која бил, напротив таквиот паднал во новотарија, бидејќи филозофијата не повикува во добро, и јас не ја сакам филозофии, расправии и кавги, држете се до Суннетот, Фикхот и нешта кои вас ви користат, отргнете се од филозофијата, расправија и дебата бидејќи ние затекнавме луѓе кои не ги познаваат овие нешта (тоа не го правеле), Го молам на Аллах да не сочува нас од фитна (раздор) и од секои пропасти.“ (Менакибу Ахмед 437.)

- Исто така забележал Ибн Бетта во делото “Ел-Ибане“ предание од имам Ахмед дека рекол:“Кога ќе видиш човек да сака филозофија тогаш придржи се од такви личности.“ (Џамиу Улум Вел Хикем Ибн Реџеб страна 330.)

- Сметал имам Ахмед, рахимехуллахи алејхи, дека новотарите и следбениците на страсти се опасни по муслиманите од самите Евреи и Христијани, така една прилика му дојдол на имам Ахмед испратеник на халифата Мутевккила да го праша за прописот потпомагање на муслиманите против следбениците на страсти? Па одговорил:“Муслиманите против нив не се потпомагаат!“ Па испратеникот му рекол: Дали тоа значи со Евреите и Христијаните се потпомагаат а со нив не се потпомагаат? Па имам Ахмед рекол:“Евреите и Христијаните не повикуваат во своите вери (не се даии) додека следбениците на страсти се повикувачи во следење на страсти.“ (Еден од водачите на фракцијата Џехмии)

- Рекол имам Ахмед, рахиметуллахи алејхи:“Следбениците на страсти и новотарија се заблудени новотари и тие се непријатели на Суннетот и оставајќи го Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, тие велат дека хадисот е неисправен и така индиректно на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, му одговараат (се спротивставуваат).“ (Ес-Сунне од Абдуллах 1/133.)

- Рекол имам Ахмед, рахиметуллахи алејхи:“...Аналогијата во верата е неисправна како и мислењето (ар. Ре'ј) кое не е основано на докази и тоа е опасно од аналогијата, а луѓе кои се занимаваат со аналогија и мислења во верата тие се всушност залутани новотари...“ (Табекат Ханабиле 2/33.)

- Исто така рекол:“Основни Суннети (ар. Услул Ес-Сунне) кај нас се цврсто придржување на тоа што биле другарите на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, како и пазење од новотарија, бидејќи навистина секоја новотарија е заблуда, а во Суннетот нема аналогии (ар. Кијаса), ниту на Суннетот се наведуваат примери, и тој не може да се спознае преку разумот (ар. Акл) а ниту по патот на страсти...“ (Табекат Ел-Ханабиле 2/15.)

- Имал обичај имам Ахмед, рахиметуллахи алејхи, да каже кога бил запрашан за некои прашања (ар. Мес'еле) кои не се случиле или кои се нови:“Заштеди не нас од тие нови нешта.“ (Тарихул Багдад страна 238.)

- Исто така, рекол Ахмед, Аллах да му се смилува:“Јас не зборувам ништо друго до она што е во Кур'анот, Суннетот или пак што е од говорот на асхабите и табиините, а се освен тоа од говорот на други е грдо и лошо.“ (Месаил Ибн Хани' 2/153.)

Запрашан е имам Ахмед за човек кој се преселил а зад себе оставил напишана книга која била пишувана со идеи и говори на филозофи, а за живото позајмил позајмување (долг) од некого, дали таа книга да се испечати и продава како неговиот долг би се вратил? Па рекол, рахиметуллахи алејхи:“Не“, па му било речено но шејх тој има долг?! На тоа Ахмед додадол:“Па иако има долг таа книга не треба да биде испечатена! Слушајќи го тоа еден од учениците на имам Ахмед праша: А што да се прави со таа книга? Ахмед, рахиметуллахи алејхи рекол:“Таа треба да се закопа во земја далеку од очите на луѓето!“ (Табекат Ел-Ханабиле 1/57.)

- И рекол Аллах да му се смилува:“Тие навистина сакаат (т.е. филозофите) да ја расипат науката во преданијата и оставањето на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, а да се прифатат мислења и говори на филозофи и нивни разединувања и заблуди.“ (Туруку Хекемије Ибн Кајјим страна 399.)

- Од Ебу Иса'а ибн Абдурахман ибн Зазана се бележи предание дека рекол: Една прилика клањавме, а во моја близина беше имам Ахмед и го слушнав како дови:“Господару мој, врати го на убав начин секој оној кој се упатил во филозофијата мислејќи дека тоа е вистина, како не би заведол никого од Умметот.“ (Табекат Ел-Ханабиле 1/218.)

- Запрашан е имам Ахмед, рахиметуллахи алејхи, за слушање касида па рекол:“Јас тоа го мразам (не го сакам) и тоа е новотарија, и со такви луѓе не се седи...“ (Тариху Ел-Ислам Ез-Зехеби страна 84.)

- И рекол шејх Ризкуллах Ет-Темими, Ахмед беше поради својата строгост во придржување на Суннетот забрануваше слушање Касида Ибн Хаббаза за скромноста и потеклото, и говореше:“Собирување поради тоа е новотарија!“ (Туруке Ел-Хукумије страна 107.)

- Од нештата кои Ахмед ибн Ханбел, не ги сакаше е распавија и пишување за новотарите, следбениците на страсти и заблудени луѓе, така се пренесува предание од Салим ибн Ахмед дека рекол: Напишал некој човек на мојот татко писмо во кое барал дозвола да може да пишува одговори  на новотари и расправува со нив, па имам Ахмед му одговорил со зборовите:“Во име на Аллах, Милостивиот, Сомилосниот, Го молам на Аллах твојот крај да го направи убав и од тебе да го отргни секое грдо нешто и зло, тоа што го слушавме и на што ги најдовме нашите предходници било да не одобрувале ниту седеле со луѓе кои се залутани (заблудени), нештото се врача прифаќање на вистината, потоа на состојбата и крајот на оној кој што во Кур'анот и Суннетот на Аллаховиот Пратеник, саллАллаху алејхи ве селлем, а никако не е решение и излез во расправање и убедување на залутани новотари (грешници) како би им се одговорило на нивните заблуди и сомнежи, бидејќи тие ќе се обидат вистината да ја сокријат и тебе да те измамат, а не сакаат и не мислат да се вратат со она на што се, со тоа, ин шха Аллах спасот е во оставање на расправии како и седење со нив во расправии околу нивните заблуди и новотарии.“ (Табекат Ел-Ханабиле 1/236)

- Рекол Ебу Давуд, го прашав на имам Ахмед за човекот од Ехлу Суннетот кој стоел и разговара со некој човек од новотарите, дали да го пуштам да продолжи да разговара или да им го прекинам разговорот? Па ми рече:“Напротив, прекини го нивниот разговор и кажи му дека неговиот соговорник е новотар (подучи го за тоа ако не знае), па ако продолжи да разговара и понатаму со него тогаш препиши го на него (т.е. на новотарите).“ (Менакибу имам Ахмед страна 25.)

- Рекол имам Ахмед, рахиметуллахи алејхи, говорејќи за опасностите дружење и патување со новотарите:“Немој на ниту еден од нив да ги прашуваш нешто од верата, ниту да им бидиш сопатник во патувањата.“ (Менакибу имам Ахмед страна 253.)

- Исто така рекол Аллах да му се смилува:“Доколку некој од новотарите се разболи немој да го посетуваш!“ (Табекат Ел-Ханабиле 2/280.)

Рекол Абдуллах ибн Ахмед, рахиметуллахи алејхи, го прашав татко ми за човекот кој ќе земе Кур'ан и оди на Кабур (гроб) да учи нешто над Кабурот, па ми рече:“Тоа е новотарија!“ Па реков, а каков е случајот со човек кој е хафиз дали тој кај Кабурот ќе учи? Па рече:“Не, туку на човекот кога ќе дојде до Кабурот да предаде селам на умрениот, дова за него) дова за умрениот Аллах да му опрости) и да оди после тоа.“ (Табекат Ел-Ханабиле 1/344.)