1 Пропис на клањање џумаа на ден Бајрам Сре 24 Окт 2012, 3:24 pm
Muwehhid
Модератор
Бисмиллах ал рахман ал рахим
Заблагодарност му припаѓа на Аллах, Единсвениот, нека е салават и селам на последниот Веровесник неговата чесна фамилија и сите асхаби. Со оглед на тоа на нас ни пристигнаа многу прашања во врска со клањајне џумаа-намаз ако се случи на ден Бајрам- односно во едниот ден се спојат два празници, рамазански или курбански бајрам со џумаски неделен празник (бајрам), дали е задолжен (должен) да клања џумаа оној кој присуствувал на бајрам-намаз или е доволно што клањал бајрам-намаз, па наместо џумаа да клања пладне-намаз, да ли че се учи езан за пладне-намаз во џамиите или не- Постојаната комисија за издавање на фетви и научно истражување ја издала следнава фетва (одговор):
По ова прашање се пренесуваат одредени преданиа од Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алјхи ве селлем, и неговите благодарни асхаби, радијаллаху анхум. Некои од тие преданиа се следниве:
1. Предание од Зејд б. Еркам, радијаллаху анху, во кој стои дека Муавија б. Ебу Суфијан, радијаллаху анху, го прашал: “Да ли си забележал дека за времето на Аллаховиот Пратеник,саллаллаху алјхи ве селлем, во еден ден се споија два празници (Бајрам и Џумаа)? Рекол: Да! А потоа го прашал: “Како постапил тогаш? Клањал бајрам, а потоа се олеснил по ова прашање за џумаа и рекол: Оној кој сака да клања, нека клања! Одговорил тој.
Преданието го бележат Ахмед, Ебу давуд, Несаи, Ибн маџе, Дарими и Хаким во Мустедрек се вели: “ Овој хадис е веродостоен ланец на пренесувачи, но Бухари и муслим не го бележат, а постои и хадис според Муслимовиот критериум кој што го подржува. Со нив се согласил и хафиз зехеби, а Невеви, рахметуллах, во Меџму вели: “Неговиот ланец на пренесувачи е добар.”
2. Хадис по Муслимовиот критериум- кој што го спомнал Хаким- е преданието од Ебу хурејре, радијаллау анху, во кој стои дека Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алјхи ве селлем рекол: “ Навистина во овој ден се споија два празници, па оној кој сака , доволен му е бајрам-намаз и не е задолжен да клања џумаа-намаз, но ние че клањаме џумаа.”
Преданието го бележат Хаким, Ебу Давуд, Ибн маџе, Ибн Дџаруд, Бејхеки и други.
3. Предание од Ибн Омер, радијаллаху анху, кој вели: “ Во една прилика, во Времето на Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алјхи ве селлем, се случија два празници во еден ден, па Пратеникот ги клањал на луѓето бајрам-намаз и рекол” Оној кој сака да присуствува на џумаа, нека пристутвува, а оној која сака да е отсуден , нека е отсутен!.
Преданието го бележи Ибн Маџе, додека според Теберани во Меџмул-кебиру стои: Во животот на Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алјхи ве селлем, се споиле два празници, Рамазански бајрам и џумаа-намаз. Пратеникот, саллаллаху алјхи ве селлем, ги клањал бајрам-намаз, а потоа со лицето се ствртил спрема нив и рекол” О луѓе, навистина постигнавте добро и ви дојде наградата, но ние сепак че клањаме џумаа-намаз. Оној од вас кој сака да клања џумаа со нас, нека клања, а оној кој сака да се врати кај ствоето семејство, нека се врати.
4. Предание од Ибн Аббаз, радиијаллаху анху, во кој се вели дека Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алјхи ве селлем рекол:” Денес се споиа два празници, па оној кој сака, бајрам-намаз доволен му е наместо џумаа, а ние, иншаллах, че клањаме џумаа.”
Преданието го бележи Ибн Маџе, а Бусири вели: “ Ланецот на пренесувачи е веродостоен ’
5. Мурсел-предание (прекинат ланец) Зекван б. Салих кој што рекол” За времето (Животот) на Аллаховиот Пратеник,саллаллаху алјхи ве селлем, се спојале два празници: денот на џумаа и бајрам-намаз, па клањал намаз, а потоа им се обратил на луѓето и релол: “ Присуствувавте на зикр и Хајр, а ние денес че клањаме џумаа. Оној која сака да седи- односно во својата куќа-нека седи,а оној кој што сака да клања џумаа, нека клања.
Преданието го бележи Бејхеки во Ес-Суненул-кубра.
6. Предание од Атта б. Ебу Реббеха, рахметуллах, кој вели: “ Ибн Зубејр, радијаллаху анху, не клањаше нас бајрам-намаз во денот на џумаа, во почетокот на денот (Односно. Пред доаѓањето на сонцето), а тогаш дојдовме на Џумма-намаз, но тој не дојде. Клањавме сами. Ибн Аббаз, радијаллаху анху , во тоа време престојуваше во тафу, па одидовме кај него и му кажавме како постапил Ибн Зубејр, а тој на сето тоа одговорил: “Постапил по суннетот!”
Преданието го бележат Ебу Давуд, а исто така и Ибн Хузејме, но со друга верзија, на крај стои: “ Ибн Зубејр рече: “Го видов на Омер б. Ел-Хаттаб овака постапил кога би се спојале два празници.
7. Предание кои што го бележат Бухари во Сахих и Малик во Муветти од Ебу убејде. Ебу Убејд: “ Присуствував на бајрам-намаз со Осман б.Аффан, еадијаллаху анху, на ден џумаа. Клања бајеам-намаз пред худбе (говор), а потоа им се обратил на присутните: “О луѓе, навистина на овој ден се споиа два празници, па оној кој што сака, од жителите на Аваилија (место од Медина), да јна почека џумаа, нека чека, а оној кој сака да се врати кај своето семејство, нека се врати, јас му го дозволувам тоа.
8. Предание од Алија б. Ебу Талиба , радијаллаху анху, кога че се споеле бајрам и џумаа во еден ден рекол: Оној кој сака да клања џумаа, нека клања, а оној кој сака да седи, нека седи” Суфијан вели: “Односно. Нека седи во својата куќа.”
Преданието го бележат Абдур-Реззак во Мусаннефу, а во слична верзија го бележи и Ибн Ебу Шејбе.
На основа на спонатите преданија од Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алјхи ве селлем, и неколку негови благодарни асхаби, радијаллаху анхум, и она што го застапува боголемиот дела од исламските научници. Постојаната комисија ги издава следниве прописи:
1.Оној кој присуствува на бајрам-намаз, како еден вид на олеснување, не е должен на присуствува на џумаа, туку че клања пладне намаз во времето кое што е пропишано за да се клања пладне намаз, но повече му е важно и подобро за него да присуствува на џумма со луѓето.
2. Тоа олеснување не важи за оној кој што не присуствувал на бајрам намаз, за таквата личност не паднала недолжноста да клања џумаа-намаз, туку е должен да оди во џамија и да клања џумаа-намаз. Ако не пронајде доволен број на клањачи, кој што е услов за џумаата да биде исправна, че клања пладне намаз.
3. Имамот во Џамиијата кој што извршува џумаа должен е да воспостави да се клања во тој ден џумаа намаз, како би присуствувале оние кои што имаа желба да присуствуваат, а и оние кои што не клањале бајрам-намаз. Ако се случи да не присуствуваат доболен број на клањачи кој што е потребен за џумаа, тогаш че се клања пладне-намаз.
4. Оној кој што че клања бајрам-намаз и го зема олеснувањето да не присуствува на џумаа-намаз, должен е да клања пладне-намаз откако че настапи времето за клањајне пладне-намаз, а никако пред тоа.
5. Не е пропишано да се учи езан освен во џамија во кој што се клања џумаа-намаз, Односно. Не е пропишано да се учи езан за пладне-намаз на тој ден.
6. Мислењето за оние кои што велат дека оној кој што че клања бајрам-намаз не е должен да клања ни џумаа ниту пладне-намаз на тој ден- таквото мислење е погрешно, исламските научници тоа го отфрлиле, игнорирале и го објаснале како неисправо и чудно, бидејчи напротив е суннет и повикува на изоставање на една од Аллаховите строги наредби, без јасен доказ, Голема е можноста дека оној кој што го запоставил тој став не дале предание (хадиси) кои што говорат за тоа дека оној кој што присуствува на бајрам-намаз има право да не клања џумаа-намаз, но че клања пладне-намаз.
А Аллах, аззе ве џелле, најдобро знае и нека е салават и селам на нашиот Веровесник Мухаммед, неговата фамилија и сите благодарни асхаби.
Извор: Постојаната комисија за фетви и научни истражувања:
Šejh Abdul-Aziz b. Abdullah Alu Šejh, šejh Abdullah b. Abdur-Rahman el-Gudejan, šejh Bekr b. Abdullah Ebu Zejd i šejh Salih b. Fevzan el-Fevzan.
Обработка: Ahlu-sunnh