Пратеникот, , рекол:„Се колнам во Аллах не верува! Се колнам во Аллах не верува!“Запрашаа:„А кој тоа, Аллахов Пратениче?“ Тој одговорил:„ Тој од што чии лошотии не е мирен неговиот комшија.“ (Муттефекун алејхи) Своите универзални и сеопфатни прописи и принципи, Исламот сака на земјата да воспостави ред, благосостојба и хармонија меѓе луѓето. Добрите меѓусебни односи се предуслов на среќно и пријатно живеење. Живеење во мир и убави односи со другите луѓе, една е од најголемите благодати од дуњалучкиот живот.
Се пренесува дека Пратеникот, , рекол: „Четири работи се дел од среќа; чесна и добра жена простран стан, добар комшија и удобна јахалица.“ Во животот нема да ја добијеме вистинската среќа се додека не живееме во мир со Аллаха, со себе и со другите луѓе. Најпотребно е да се има добри односи со луѓето кои се блиску до нас, со кои најчесто се среќаваме и го поминуваме најголемиот дел од својот живот. После роднините, луѓето кои нам ни се најважни и најпотребни во животот, секако, се нашите комшии и затоа Возвишениот Аллах е праведен и со совршени исламски прописи, на комшијата му даде возвишено место и големи права.

Местото на комшиите во исламот

Возвишениот Аллах во Чесниот Кур'ан рекол:

„И обожавајте го Аллаха и ништо немојте да Му здружувате, и кон родителите, и кон ближните, и кон јетимите, и кон сиромашните, и кон соседите блиски и соседите далечни, и кон патниците, и кон оние кои со посредство на заробеништво ги поседувате - однесувајте се добро. Аллах, навистина, не ги љуби оние кои се надуени и горделиви!“(Сура-Ен Ниса,36)

Комшиските права се, без сомнеж, права за кои исламот поклонува голема внимателност, што потврдува и претходниот ајет, но и многу хадиси кои ги рекол Аллаховиот Пратеник, саллаллаху алејхи ве селлем. Ви еден од хадисите Пратеникот, , рекол:„Толку Џибрил ми препорачуваше да внимавам на комшиите, дури што помислив дека ќе станат наследници на мојот имот.“ (Бухари,6015, Муслим, 2625) Во друг хадис рекол:„ Се колнам во Оној во чии раце е мојата душа, човекот нема да биде верник се додека не го посакува за својот комшија тоа што го посакува себеси.“ (Муслим,45)

Вознемирувањето на комшијата е голем грев

Еден од најголемите гревови во исламот е да се вознемируваат другите и лошо да им се прави. Со разлика да комшијата кај комшијата положува големи права, неговото најголемо право, а наша обврска е да не го вознемируваме, било тоа да биде со зборови, дела или гестикулација (ишарет). Тоа е воедно и она најмалку што сме должни спрема своите комшии. Пратеникот рекол:
“Кој верува во Аллаха и Судниот ден, нека не го вознемирува на својот комшија.“ (Бухари, 6018)

„Се колнам во Аллах не верува! Се колнам во Аллах не верува!“Запрашаа:„ А кој оа, Аллахов Пратениче?“Тој одговори:„Оној од чие зло не е мирен неговиот комшија.“ (Муттефекун алејхи)

Пратенику рекоа за некоја жена дека дење пости, а ноќите да ги минува во ибадет, но го вознемирува на својот комшија. На тоа Аллаховиот Пратеник рекол:„Таа ќе биде во Џехеннем.“ (Ахмед и Хаким)

Примери за вознемирување на комшиите се разновидни и многубројни. Комшиите најчесто ги вознемируваме на следниве начини: ако го навредуваме, пцуеме и понижаваме, ако бесправно го земаме неговиот имот, ако ги истражуваме и откриваме неговите мани, ако го оговараме, лошо за него да зборуваме и ги откриваме неговите тајни, ако го нарушуваме неговиот углед и чест, ак го вознемируваме со галама и викотници, особено во време на ноќниот и дневниот одмор, ако на пат, се приближува за дома или заеднички простории (скали, влез, двориште и слично) оставаме и внесува ѓубре и се тоа што смета, и сите други постапки и дела кои го вознемируваат и како му донесуваат непријатности.

Не смееме да заборавиме дека вознемирувањето на комшијата на било каков начин е злодело, за кое нас на оној свет ни донеси болна казна. Свесен за сето тоа, правиот верник нкогаш не ги вознемирува своите комшии, ниту пак зло им прави.


Величествени примери за внимание спрема комшиите

Првите генерации на муслимани, нашите чесни предци, подучени со хадисите на Аллаховиот Пратеник , поклонуваа големо внимание на комшиите, ги исполнуваа своите обврски спрема нив и се чуваа на било каков начин да не ги вознемират. Еден од светлите примери на внимание и доброчинство спрема комшиите е примерот на Ебу Ханифе. Тој имаше комшија кој и ноќта и денот ги поминуваше со алкохол и пеење, со тоа многу често го вознемируваше. Една прилика Ебу Ханифе не го слушна неговото вообичаено пеење и галама, па му беше јасно дека е во затвор. Следното утро, откако што клањал сабах-намаз, отишол до кај владарот и го замолил да го ослободи неговиот комшија од затвор, а овој му удоволи на неговата молба и го пушти. Откако што заедно излегоа, Ебу Ханифе го запрашал:„Младичу, дали те заборавивме?“Тој одговори:„Не, туку сте ме спасиле и сочувале. Аллех нека те награди со секакво добро.“Тоа беше причина па овој младич се покајал за своите гревови и никогаш повеќе не се вратил кај него.

Се пренесува дека некој муслиман од првата генерација на муслимани се пожали како во куќата има многу глувци, па го запрашаа зошто не набавуваш мачка. Тој одговоти:„Се плашам поради мачките глувците да не избегаат кај комшијата, па така би му го направил нему она што не го сакам за самиот себе си.“


Помагање на комшијата и да му се прави добро

Според тоа што комшијата не смееме да го вознемируваме, должни сме да му правиме различни врсти на доброчинство. Пратеникот Мухаммед рекол:„Кој верува во Аллах и Судниот ден, нека им прави добро на своите комшии....“ (Муслим, 48 и Бухари во Едебу-л-муфред, 75/102)

Нашите останати обврски спрема комшиите, кои се дефинирани со кур'ански и хадиски текстови, се следни: помогни му кога помош му е потребна, посети го кога ќе се разболи, да му честиташ на веселба, да му изразиш соучество во невоља, да го повикаш на своја веселба, нахрани го кога е гладен, прв дади му селам, да му се обраќаш со бирани и убави зборови, биди благ и нежен спрема неговите деца, упатувај го на тоа што е за него добро, како во верски така и во дуњалучки работи, биди на негова страна и штити го, ако е во право, опрости му за пропустите, не ѕиркај во неговите тајни, не стеснувај го подигнувајќи згради и правејќи пристап, кога ќе ја продадеме куќата или земјата, прво нему понуди му, помогни му и материјално, а ако е потребно, не врти ја дождовницата и отпадните води во неговиот двор, не фрлај отпадоци и ѓубре пред неговата куќа, кога ќе умре, клањај му џеназе и испрати го...

Накратко кажано, од прав и искрен комшија се очекува на својот комшија да му прави секакво добро во состојба да се направи, со свои зборови или дела: да му настојува да направи секое добро, да му го посака тоа што и самиот себеси го посакува, и да му подари се што е во состојба да пружи а што го радува.


Стрпливо со невалиден комшија

Ако на нас Аллах не искушал со невалиден комшија, на тоа треба да бидеме спрпеливи и мудро да постапеме, затоа што нашето стрпение може да биде причина тој да се поправи или промени. Такао се пренесува дека Аллаховиот Пратеник дошол некој човек и му се пожалил како неговиот комшија го вознемирува, па Пратеникот му рекол:„Стрпи се!“ Кога му се пожалил по трет или четврти пат, му рекол:„Исфрли ја твојата покуќнина на улица!“Тој им рекој како неговиот комшија не го остава на мира, на тоа што тие почнаа да го проколнуваат својот комшија, што го погоди до таа мера самиот му дојде и рече:„Врати ги своите работи во куќа! Се колнам во Аллах, никогаш тоа нема да го повторам.“ (Сахих, Ебу Давуд и други)

Комшиите се огледало на нашите постапки

Во тоа каков е спрема своите комшии-добар или лош, муслиманот најдобар одговор ќе најде во зборовите на Аллаховиот Пратеник кој на такво прашање на еден човек му рекол:„Кога ќе слушнеш дека комшијата зборува:„Добро правиш“, знај дека навистина си добар, а кога и слушаш дека ти зборуваат:„Грешиш.“,знај дека, навистина, грешиш.“ (Ахмед)

Нема сомнеж дека добрите комшиски односи се подобруваат и долготраен траг на комплетно друштво и човечки живот во целина. Убавите комшиски односи се подобруваат и се афирмираат меѓусебна љубов, сомилост и сочувство, а сето тоа допринесува зајакнување на безбедноста, остварување на сеопштите користи и заедничките интереси. Како последица на такви односи, се зајакнува меѓусебното поверење, благосостојба и убаво мислење за другите. Кога би успеале да создадеме таква атмосфера и меѓукомшиски односи, нашите друштва би биле среќни и сите би живееле како едно семејство.

Извор: Минбер.ба

Преведе: Ибн Кааб

Обработка: Ахлу Суннет