АДАБИ НА МУСЛИМАНОТ ВО ОБЛЕКА И УКРАС آدَابُ الِّلبَاسِ وَالزِّينَةِ))
Нема сомнение дека облеката е важен и значаен дел кај муслиманот, за кој и Возвишениот Аллах џ.ш. го бара од нас: „О синови на Адем, убаво облечете се кога поаѓате во џамија. Јадете и пијте но немојте да претерувате. Навистина, Тој не ги сака оние кои претеруваат." (Ел-Араф, 31)
Исто така тоа го наредил и Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. со зборовите: „Јадете, пијте, облечете се и делете садака без претерување и фалење." (Несаи)
Посматрачот на куранските поглавја ќе дојде до заклучок дека првото суре е објавено со повик кон знаење и наука, додека второто суре е објавено со повик и апел за хигиена. Во првото суре се наведуваат зборовите: „Икре" (Учи) додека во другото суре се наведуваат зборовите: „Ве сијабеке фет-таххир" (И својата облека очисти ја). Исламот и посветил големо внимание на хигиената дури Пејгамберот а.с. и дал третман на половина иман (верување) Тој рекол: „Чистотијата е половина иман." (Муслим) Затоа верникот за да стапи во контакт со својот Господар неминовно е должен да биде со чиста облека, место и тело, со чиста душа, возвишен дух и смирено срце. Возвишениот Аллах џ.ш. вели: „О синови Адемови, при секој намаз облечете се свечено." (Ел-Араф, 31) Значи за секој намаз облекувајте се свечено, украсно и со најубава облека. Ова значење практично ни го појаснил Хасан б. Алијј р.а. кој кога сакал да обави намаз ги облекувал најубавите алишта. Кога бил прашан за тоа. Рекол: „Аллах е убав и ја сака убавината, и јас се дотерувам за мојот Господар кој вели: „При секој намаз облечете се свечено."
Ние денес, сакаме да укажеме на една навика, пракса која свесно или несвесно ја забележуваме кај некои браќа, кои кога одат на руку или на сеџде нивната половина се открива, па на тој начин го рушат еден од условите на намазот, а тоа прописно облекување при клањање на намаз. Оние кои исламот почнале да го учат уште од почеток и од основа, тие секако, научиле дека постојат шест надворешни намаски шартови: 1 да биде облеката и местото чисто каде ќе се клања. 2 да се земе абдест или по потреба да се искапе. 3 прописно да се облече т.е. и во намаз и надвор од него муслиманот мора да биде покриен од над папок и до подколеници (кога игра футбол, кога оди по улица, кога шета) 4 на време да клања. 5 кон кибле да се сврти и 6 нијет да донесе што наумил да клања.
Значи, услов за да нашиот намаз биде кабул, мораме да внимаваме на нашата облека, односно да не се открива нешто од телото кое е задолжително да се покрива.
Поради ова, муслиманот треба и мора да внимава на следниве правила:
1- Потребно е да ги покрива срамните места. Облекувањето е од благодетите на Возвишениот Аллах џ. кој наредува, човекот да се покрива со материјална и духовна облека: „О синови Адемови, Ние ви испративме облека, секако, за да ги покриете срамните места ваши, и одела, но облеката на богобојазливоста, всушност, е најдобрата. Ете, тоа е едно од знаменијата Аллахови за да се сеќаваат." (Ел-Араф, 26)
Покривањето на срамните места е од возвишените адаби на оваа вера. Затоа на мажите и жените им е забрането, да гледаат едни на други, во срамните места, поради тоа што може да доведе до големи непријатности. Срамното место кај мажите кое треба да биде покриено и во кое не смее никој да погледне, освен неговата жена, е од папокот до колената. Додека жената треба целосно да биде покриена. Жената може пред блиската роднина да ги искажува оние места кои вообичаено се искажуваат. Како на пример: лице, раце, коса. Додека пак пред жени не смее да и се покажува местото меѓу папокот и коленото.
2- На муслиманот забрането му е да носи женска облека, а на муслиманката машка облека.
За ова постои жестока закана и проклетство од Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. кој рекол: „Возвишениот Аллах ги проколнал мажите кои сличат во облекување на жени, а жените кои ги имитираат мажите во облекување." (Бухари)
Имитацијата понекогаш може да биде во облекување, во зборување, во одење и сл. Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. за ова рекол: „Таквите извадете ги од вашите куќи." И во праксата на Пејгамберот а.с се случувале вакви работи. Еве еден таков пример: За еден човек што имитирал жени, бил истеран надвор. Истото го направил и Омер р.а. (Бухари, Ахмед)
3- Да не се носи облека подолга од под членки заради надување, фалење и гордеење. Возвишениот Аллах џ.ш. се заканил дека нема да гледа во него на Судниот ден. Исто така и Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. рекол: „Аллах нема да гледа на Судниот ден ќе ја пушти облеката да му се влече од надуеност." (Бухари, Муслим)
4- Забрането е да се облекува препознатлива облека. Тоа значи облекување на облека која ќе привлече внимание и гледање од околината, која истовремено е проследена со надуеност. Ибн Омер р.а. пренесува дека Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. рекол: „Кој ќе облече препознатлива облека (ثََوبُ شُهْرَةٍ) на дуњалук, Аллах џ.ш. ќе го облече со понижувачка облека на Судниот ден." (Ахмед, Ебу Давуд)
5- Забрането е злато и свила за мажите освен со оправдание.
Додека пак за жените златото и свилата се дозволени. Алија ибн Еби Талиб р.а. вели: „Навистина, Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. зеде свила во десната рака и злато во левата рака потоа рече: „Овие две работи се харам (забранети) за мажите од мојот уммет." (Ебу Давуд, Несаи, Ибн Маџе)
Ебу Хурејре р.а. пренесува дека Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. забранил златен прстен." (Бухари, Муслим)
Се дозволува употреба на злато за лекување - за мажи при потреба. Се пренесува дека Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. му дозволил на еден асхаб да употреби злато за правење нос, на кого му бил отсечен. (Ебу Давуд, хасен)
6- Забрането е носење на облека на која има нацртано крст или слики. Под слики се мисли на оние кои има душа во нив. Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. ја прекорил Аиша р.а. кога зела перница на која имало слика со нацртани живи суштетства. (Бухари, Муслим).
Постојаната комисија за верски прашања во С. Арабија вели: „Не се дозволува човек да клања во облека на која има слики со душа како: луѓе, птици, стока и слични предмети кои имаат душа. Ниту му е дозволено на муслиманот да ги облекува надвор од намаз. А намазот му се прима ако клања со облека на која има слики, но се смета за грешен, оној што го сознае овој шеријатски пропис, а работи спротивно ќе се смета за грешен."
7- Суннет е облекување од десна страна. Поради хадисот на Аиша р.а.: „Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. ја сакал десната страна во чистење, чешлање и облекување на чевли." (Бухари, Муслим) Притоа при соблекување на чевли се започнува од левата страна, бидејќи Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. рекол: „Кога некој од вас облекува чевли, нека почне со десна нога, а кога ги соблекува, нека почне со лева!" (Муслим)
8- Кога ќе се облече ново одело или било која друга облека, нека се проучи следнава дова: „Аллахумме леке-л-хамду, енте кесевтенихи, ес’елуке хајреху ве хајре ма суниа леху, ве еузу бике мин шеррихи ве шерри ма суниа леху." (Аллаху мој, тебе, ти припаѓа секоја благодарност, Ти си ме облекол! Те молам за добро во неа (на облеката) и добро во она од што е изработена, а ти се приклонувам од злото во неа и злото од што е изработена) (Ебу Давуд, Тирмизи)
9- Пожелно е да се облекува бела облека. Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. рекол: „Облекувајте бела облека, бидејќи таа е од најдобрите облеки, и во бели ќефини замотајте ги вашите умрени." (Несаи и др.)
Во разни преданија се споменува дека Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. носел и црвена мантија, зелена облека и црн турбан.
10- На муслиманот дозволено му е да носи сребрен прстен, на него да го изгравира своето име. Аллаховиот Пејгамбер с.а.в.с. имал сребрен прстен на кого било изгравирано 'Мухаммед ресулуллах" /Мухаммед, Аллахов пејгамбер/, а прстенот го носел на малиот прст од левата рака. (Муслим) Постои хадис од Алија р.а. дека Пејгамберот а.с. забранил да се носи прстен на средниот прст и показалецот. (Муслим)
Имам Невеви спомнува дека исламската улема утврдила дека дозволено е да се носи прстен и на десна и на лева рака, и нема пречка за ниедна од нив.
Аллах Возвишениот Го молам да не направи од оние кои слушаат и се покоруваат на Неговите наредби и избегнуваат Неговите забрани, да го обеле нашето лице на денот кога некои лица ќе поцрнат, да не смести во друштво со Ресуллах а.с. со асхабите, шехидите, искрените и добрите луѓе на Судниот ден...! Амин
ke beshe sigurno vo otvoren prostor/nadvor! Se sumjashe, deka i negoviot grob ke se napravi mesto za klanjanje."
Home
