Home
1
Прописите се врзуваат за Зборовите и Делато- а не за намерата Вто 03 Фед 2015, 2:30 pm
Келиметул-Хакк
Талиб
Прописите се врзуваат за Зборовите и Делато- а не за намерата
Рекол Ибн Кајјим, Аллах да му се смилува:
إنَّ اللَّهَ تَعَالَى وَضَعَ الْأَلْفَاظَ بَيْنَ عِبَادِهِ تَعْرِيفًا وَدَلَالَةً عَلَى مَا فِي نُفُوسِهِمْ، فَإِذَا أَرَادَ أَحَدُهُمْ مِنْ الْآخَرِ شَيْئًا عَرَّفَهُ بِمُرَادِهِ وَمَا فِي نَفْسِهِ بِلَفْظِهِ، وَرَتَّبَ عَلَى تِلْكَ الْإِرَادَاتِ وَالْمَقَاصِدِ أَحْكَامَهَا بِوَاسِطَةِ الْأَلْفَاظِ
Аллах субхане ве те ала, поставил изрази помеѓу Своите робови да би биле дефиниција и доказ на што упатува што им е во душите. Па ако еден од нив од другиот нешто сака, му дава до знаење што сака и што му е лежи на душата, по пат на изразување. И на тоа сакање и целта се врзани прописите - по пат на изразување.
وَلَمْ يُرَتِّبْ تِلْكَ الْأَحْكَامَ عَلَى مُجَرَّدِ مَا فِي النُّفُوسِ مِنْ غَيْرِ دَلَالَةِ فِعْلٍ أَوْ قَوْلٍ، وَلَا عَلَى مُجَرَّدِ أَلْفَاظٍ مَعَ الْعِلْمِ بِأَنَّ الْمُتَكَلِّمَ بِهَا لَمْ يُرِدْ مَعَانِيَهَا وَلَمْ يُحِطْ بِهَا عِلْمًا، بَلْ تَجَاوَزَ لِلْأُمَّةِ عَمَّا حَدَّثَتْ بِهِ أَنْفُسَهَا مَا لَمْ تَعْمَلْ بِهِ أَوْ تُكَلِّمْ بِهِ،
И не ги поврзал прописите само на она што е во душата, ако на тоа не упатува односно покажува делото и зборот. Нити на самото изразување ако се знае дека оној кој ги изговорил не го сака значењето на тоа изразување, ниту го сваќа нивното значење. Така да на Умметот Аллах му опростил она што душите нивни им дошепнуваат, ако не работат и не зборуваат по тоа.
وَتَجَاوَزَ لَهَا عَمَّا تَكَلَّمَتْ بِهِ مُخْطِئَةً أَوْ نَاسِيَةً أَوْ مُكْرَهَةً أَوْ غَيْرَ عَالِمَةٍ بِهِ إذَا لَمْ تَكُنْ مُرِيدَةً لِمَعْنَى مَا تَكَلَّمَتْ بِهِ أَوْ قَاصِدَةً إلَيْهِ، فَإِذَا اجْتَمَعَ الْقَصْدُ وَالدَّلَالَةُ الْقَوْلِيَّةُ أَوْ الْفِعْلِيَّةُ تَرَتَّبَ الْحُكْمُ. هَذِهِ قَاعِدَةُ الشَّرِيعَةِ
И опростено е на Умметот што ќе каже по грешка или од заборав, или под присила, или ако не го знае- во случај да ја нема намерата од она што значи што проговорил или не му била таа цел.
Па на што се врзува тогаш прописот?
Кога се спојат намерата и она што упатува зборот или што упатува делото- на тоа се врзува прописот. Ова е Шеријатско правило.
وَهِيَ مِنْ مُقْتَضَيَاتِ عَدْلِ اللَّهِ وَحِكْمَتِهِ وَرَحْمَتِهِ، فَإِنَّ خَوَاطِرَ الْقُلُوبِ وَإِرَادَةَ النُّفُوسِ لَا تَدْخُلُ تَحْتَ الِاخْتِيَارِ، فَلَوْ تَرَتَّبَتْ عَلَيْهَا الْأَحْكَامُ لَكَانَ فِي ذَلِكَ أَعْظَمُ حَرَجٍ وَمَشَقَّةٍ عَلَى الْأُمَّةِ، وَرَحْمَةُ اللَّهِ تَعَالَى وَحِكْمَتُهُ تَأْبَى ذَلِكَ
И тоа она што произлегува од Аллаховата Праведност, Неговата Мудрост и Милост, затоа што срацата што ќе помислат и душата што сака не влегуваат во човечки избор. Да би се врзувале прописите на тоа, би била голема потешкотија и немир за Умметот. А Аллаховата Милост и Опрост тоа го одбиваат.
وَالْغَلَطُ وَالنِّسْيَانُ وَالسَّهْوُ وَسَبْقُ اللِّسَانِ بِمَا لَا يُرِيدُهُ الْعَبْدُ بَلْ يُرِيدُ خِلَافَهُ وَالتَّكَلُّمُ بِهِ مُكْرَهًا وَغَيْرَ عَارِفٍ لِمُقْتَضَاهُ مِنْ لَوَازِمِ الْبَشَرِيَّةِ لَا يَكَادُ يَنْفَكُّ الْإِنْسَانُ مِنْ شَيْءٍ مِنْهُ؛
А грешка, заборавање, страст, и она што ќе се каже така што јазикот го претекне не сакајќи го тоа, напротив го сака спротивното, и она што ќе го каже под присила, и она што не го знае значењето на истото - сето ова се ствари кои се неодвојни од човечноста (човековата нарав-природа), па скоро да човекот не се одвојува од овие ствари.
فَلَوْ رَتَّبَ عَلَيْهِ الْحُكْمَ لَحَرَجَتْ الْأُمَّةُ وَأَصَابَهَا غَايَةُ التَّعَبِ وَالْمَشَقَّةِ؛ فَرَفَعَ عَنْهَا الْمُؤَاخَذَةَ بِذَلِكَ كُلِّهِ حَتَّى الْخَطَأِ فِي اللَّفْظِ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ وَالْغَضَبِ وَالسُّكْرِ كَمَا تَقَدَّمَتْ شَوَاهِدُهُ
Па кога би се врзувал прописот на ними, тоа би го притиснал на Умметот, и би го погодило најголама потешкотија и умор. Па затоа од Умметот е подигната казната за било која од овие работи. Па и кога се прави грешка од голема среќа(радост) или гнев или опијанетост, како што се наведени примери пред тоа.