Home
1
Брак и Семејсво Чет 09 Дек 2010, 6:18 pm
Muaz al Islam
Модератор
Kako treba da se odnesuvame vo semjestvoto koe Islamot se trudi da go formira, kako bi se ispolnila zadacata vo zivotot na eden poedinec kon opstestvoto? Semejstvoto ne e samo fabrika za raganje na covekoviot vid, iako e odrzuvanjeto i prosiruvanjeto na rasata edna od nejzinite celi. Nejzinata osnovna uloga vo celina ima drustveno-kulturna struktura i odrzuvanje na mehanizmot da bi se osigurala drustvena, ideoloska i kulturna stabilnost nad celokupniot razvoj vo opstestvoto. Taka bilo vo minatoto, taka e i deneska taka ke bide vo idnina.
Ke pocneme so opstite stavovi za stvarnata funkcija na semejstvoto kako sto e kazano vo Kuranot i Sunetot.
1. Odrzuvanje i prodolzuvanje na covekoviot vid
Odrzuvanjeto na coveckiot vid i civilizacijata i nejziniot kontinuitet vo funkcioniranjeto na covekot kako Bozji upravitel, zavisi od ispravniot mehanizam za raganje i umnozuvanje. Prirodata e spremna za vakvo nesto, vo koe psiholoskata i fizioloskata razlicitost pomegu polovite se dopolnuva edno so drugo. Prodolzuvanjeto na rasata vo svojot process bara stabilna struktura koja deluva organizirano. Soprugata, soprugot, decata imaat temelna potreba za vospostavuvanje na ureduvanje koe ke ja zadovoli ovaa uloga. A, semejstvoto e taa institucija koja moze skladno da go potpolni toj process od pocetokot na razvojot pa se do usovrsuvanjeto. Kuranot veli:
“O luge, plasete se od Gospodarot vas koj ve sozdade od eden covek. Od nego sozdade zena. I od niv rasea i mazi i zeni mnogu.” (Kuran, 4:1)
2. Zastita na moralot
Seksualniot nagon e prirodna rabota i e sozdadena kako poriv. Porivot kaj ludeto sekogas postoi i mu nedostasuva nekoj izgraden psiholosko kontrolen mehanizam. Sredniot pat koj ne e potpolna apsistencija niti pak neprekiden dar-mar moze da vodi vo stabila i zdrava egzistencija.
Islamot go zabranuva vonbracniot odnos vo site negovi oblici. No, zatoa ja nareduva bracnata zaednica koja na mazite i na zenite im dava moznost da svoite prirodni porivi gi zadovolat vo site aspekti na zivotot, Sto im pruza zadovolstvo, no i odgovornost, odejki vo cekor so zivotot. Kuranot brakot go narekuva hisn – tvrdina, kako zastita od izopaceniot nacin na ziveenje, i veli:
“Dozvoleni vi se cesnite zeni vernicki, i cesnite zeni vernicki od onie na koi im e dadena Knigata pred vas koga ke im gi dadete nivnite vencani podaroci za da se ozenite a ne blud da pravite so niv, i da ne gi zemate za ljubovnici.”(Kuran, 5:5)
3. Psihoemocionalna stabilnost, ljubov i ljubeznost
Ovaa cel ne upatuva kon toa deka odnosot vo semejstvoto bi trebalo da bide duhoven odnos, zaednicko delbhe na dobroto i zloto, odnos koj sozdava ljubov, ljubeznost, milosrdie, prijatelstvo, megusebno poverenie, pozrtvuvanost, uteha i pruzanje na pomos.Vo prisutnosta na ovie komponenti, se ostvaruva ispravnosta na zborovite na Bozjiot Pratenik Muhamed deka domot e najdobroto mesto na svetot. Funkcijata na brakot i semjestvoto e naglasena vo nekolku mesta vo Kuranot.
“A od znamenijata Negovi e i toa sto od vas On sozdade zeni za da najdete smirna vo niv. I megu vas opredeli i ljubov i milost. Ete, vo toa, navistina, ima znamenija za lugeto koi razmisluvaat!”(Kuran, 30:21)
Na drugo mesto vo Kuranot odnosto pomegu sopruznicite e opisan kako odnosot na bliskost pomegu “teloto i oblekata”:
“…. Tie se vasa obleka, a vie ste nivna obleka.”(Kuran, 2:187)
Soprugot i soprugata vo gorenavedeniot stih se opisani kako da se obleka eden na drug. Oblekata e taa koja e mnogu bliska do coveckoto telo. Oblekata e taa koja go pokriva naseto telo i go stiti. Sopruzincite se megusebni zastitnici i budni cuvari. Soprugot i soprugata se upotpolnuvaat edno, drugo. Vakviot odnos go zastituva moralot; bez nego covekot e izlozen na nedozvolenoto i nezakonskoto – kon preljubata.site ovie aspekti se opfateni so ednostavnata preporaka: vie ste obleka, eden na drug.
4. Opstestvenost i usmereni vrednosti
Funcijata na donesuvanjeto na plod na svet bez drugiot del (tatkoto), detskoto obrazovanie i vospituvanje, zivotnata orientacija, izgraduvanjeto na karakterot, bi ostanalo nepotpolno. Toa e poradi faktot sto ovie aspekti na semejstvoto stanuvaat griza na roditelite se do polnoletnosta na deteto. Niedna druga institucija ne moze da ja prevzeme ovaa funkcija- grizata za deteto.
Eden od propisite vo Kuranot ni ukazuva deka kolku vnimanie posvetuvame na sebe si, tolku treba i kon drugite clenovi na semejstvoto:
“ O vernici, cuvajte se sebesi i semejstvata vasi od ognot.”(Kuran, 66:6)
“…i onie koi zboruvaat: “Gospodaru nas, podari ni od zenite nasi i potomstvata nasi radost vo ocite i odredi da bideme vodaci na bogobojazlivite!”(Kuran, 25:74)
Bozjiot Pratenik, Muhammed rekol:
“Sekoj roditel moze na svoite deca da im go dade najdobroto obrazovanie i poduka.”
5. Drustvena i ekonomska sigurnost
Institucijata semejstvo e vazen del od islamskiot sistem na drustveno-ekonomskata sigurnost. Pravednosta e taa koja gi vospostavuva odnosite pomegu moralnite, kulturnite i ideoloskite vrednosti, vklucuvajki gi i ekonomskata pravednost kon clenovite na semejstvoto. Muhammed, neka e Bozji mir nad nego, rekol:
“Koga Gospod ke vi podari blagodati, trosite gi prvo na sebe i na vaseto semejstvo.”
Izdrzuvanjeto na semejstvoto e ozakoneta dolznost na mazot, duri iako i soprugata zarabotuva. Naslednoto pravo, pak propisuva ekonomska obvrska, vo vnatresnosta na familijarnata struktura.
6. Prosiruvanje na semejniot horizont i doprinosot na opstestvenata kohezija i zaednica
Bracnata zednica isto taka usmeruva kon prosiruvanjeto na poedinecnite odnosi i razvivanjeto na srodstvoto pomegu razlicnite grupi vo opstestvoto – pomegu semejstvata, pleminjata i nacionalnostite. Muhammed, neka e Bozjiot mir nad nego, rekol:
“Bracnite vrski (pomegu dve semejstva ili dve pleminja) go jaknat prijatelstvoto, otkolku bilo sto drugo.”
Ke pocneme so opstite stavovi za stvarnata funkcija na semejstvoto kako sto e kazano vo Kuranot i Sunetot.
1. Odrzuvanje i prodolzuvanje na covekoviot vid
Odrzuvanjeto na coveckiot vid i civilizacijata i nejziniot kontinuitet vo funkcioniranjeto na covekot kako Bozji upravitel, zavisi od ispravniot mehanizam za raganje i umnozuvanje. Prirodata e spremna za vakvo nesto, vo koe psiholoskata i fizioloskata razlicitost pomegu polovite se dopolnuva edno so drugo. Prodolzuvanjeto na rasata vo svojot process bara stabilna struktura koja deluva organizirano. Soprugata, soprugot, decata imaat temelna potreba za vospostavuvanje na ureduvanje koe ke ja zadovoli ovaa uloga. A, semejstvoto e taa institucija koja moze skladno da go potpolni toj process od pocetokot na razvojot pa se do usovrsuvanjeto. Kuranot veli:
“O luge, plasete se od Gospodarot vas koj ve sozdade od eden covek. Od nego sozdade zena. I od niv rasea i mazi i zeni mnogu.” (Kuran, 4:1)
2. Zastita na moralot
Seksualniot nagon e prirodna rabota i e sozdadena kako poriv. Porivot kaj ludeto sekogas postoi i mu nedostasuva nekoj izgraden psiholosko kontrolen mehanizam. Sredniot pat koj ne e potpolna apsistencija niti pak neprekiden dar-mar moze da vodi vo stabila i zdrava egzistencija.
Islamot go zabranuva vonbracniot odnos vo site negovi oblici. No, zatoa ja nareduva bracnata zaednica koja na mazite i na zenite im dava moznost da svoite prirodni porivi gi zadovolat vo site aspekti na zivotot, Sto im pruza zadovolstvo, no i odgovornost, odejki vo cekor so zivotot. Kuranot brakot go narekuva hisn – tvrdina, kako zastita od izopaceniot nacin na ziveenje, i veli:
“Dozvoleni vi se cesnite zeni vernicki, i cesnite zeni vernicki od onie na koi im e dadena Knigata pred vas koga ke im gi dadete nivnite vencani podaroci za da se ozenite a ne blud da pravite so niv, i da ne gi zemate za ljubovnici.”(Kuran, 5:5)
3. Psihoemocionalna stabilnost, ljubov i ljubeznost
Ovaa cel ne upatuva kon toa deka odnosot vo semejstvoto bi trebalo da bide duhoven odnos, zaednicko delbhe na dobroto i zloto, odnos koj sozdava ljubov, ljubeznost, milosrdie, prijatelstvo, megusebno poverenie, pozrtvuvanost, uteha i pruzanje na pomos.Vo prisutnosta na ovie komponenti, se ostvaruva ispravnosta na zborovite na Bozjiot Pratenik Muhamed deka domot e najdobroto mesto na svetot. Funkcijata na brakot i semjestvoto e naglasena vo nekolku mesta vo Kuranot.
“A od znamenijata Negovi e i toa sto od vas On sozdade zeni za da najdete smirna vo niv. I megu vas opredeli i ljubov i milost. Ete, vo toa, navistina, ima znamenija za lugeto koi razmisluvaat!”(Kuran, 30:21)
Na drugo mesto vo Kuranot odnosto pomegu sopruznicite e opisan kako odnosot na bliskost pomegu “teloto i oblekata”:
“…. Tie se vasa obleka, a vie ste nivna obleka.”(Kuran, 2:187)
Soprugot i soprugata vo gorenavedeniot stih se opisani kako da se obleka eden na drug. Oblekata e taa koja e mnogu bliska do coveckoto telo. Oblekata e taa koja go pokriva naseto telo i go stiti. Sopruzincite se megusebni zastitnici i budni cuvari. Soprugot i soprugata se upotpolnuvaat edno, drugo. Vakviot odnos go zastituva moralot; bez nego covekot e izlozen na nedozvolenoto i nezakonskoto – kon preljubata.site ovie aspekti se opfateni so ednostavnata preporaka: vie ste obleka, eden na drug.
4. Opstestvenost i usmereni vrednosti
Funcijata na donesuvanjeto na plod na svet bez drugiot del (tatkoto), detskoto obrazovanie i vospituvanje, zivotnata orientacija, izgraduvanjeto na karakterot, bi ostanalo nepotpolno. Toa e poradi faktot sto ovie aspekti na semejstvoto stanuvaat griza na roditelite se do polnoletnosta na deteto. Niedna druga institucija ne moze da ja prevzeme ovaa funkcija- grizata za deteto.
Eden od propisite vo Kuranot ni ukazuva deka kolku vnimanie posvetuvame na sebe si, tolku treba i kon drugite clenovi na semejstvoto:
“ O vernici, cuvajte se sebesi i semejstvata vasi od ognot.”(Kuran, 66:6)
“…i onie koi zboruvaat: “Gospodaru nas, podari ni od zenite nasi i potomstvata nasi radost vo ocite i odredi da bideme vodaci na bogobojazlivite!”(Kuran, 25:74)
Bozjiot Pratenik, Muhammed rekol:
“Sekoj roditel moze na svoite deca da im go dade najdobroto obrazovanie i poduka.”
5. Drustvena i ekonomska sigurnost
Institucijata semejstvo e vazen del od islamskiot sistem na drustveno-ekonomskata sigurnost. Pravednosta e taa koja gi vospostavuva odnosite pomegu moralnite, kulturnite i ideoloskite vrednosti, vklucuvajki gi i ekonomskata pravednost kon clenovite na semejstvoto. Muhammed, neka e Bozji mir nad nego, rekol:
“Koga Gospod ke vi podari blagodati, trosite gi prvo na sebe i na vaseto semejstvo.”
Izdrzuvanjeto na semejstvoto e ozakoneta dolznost na mazot, duri iako i soprugata zarabotuva. Naslednoto pravo, pak propisuva ekonomska obvrska, vo vnatresnosta na familijarnata struktura.
6. Prosiruvanje na semejniot horizont i doprinosot na opstestvenata kohezija i zaednica
Bracnata zednica isto taka usmeruva kon prosiruvanjeto na poedinecnite odnosi i razvivanjeto na srodstvoto pomegu razlicnite grupi vo opstestvoto – pomegu semejstvata, pleminjata i nacionalnostite. Muhammed, neka e Bozjiot mir nad nego, rekol:
“Bracnite vrski (pomegu dve semejstva ili dve pleminja) go jaknat prijatelstvoto, otkolku bilo sto drugo.”
