Во Името на Аллах Милостивиот и Сомилосен!

Во последно време на улиците се забележува се поголем број на млади, но и постари луѓе со бради, кое што е попратено со различни коментари на подсмев, осуди, но и одобрувања. Не е алармантно тоа дека одредени луѓе кои не знаат за исламот освен симболиката на подсмевање на брадата, марамата и слично. Тие се оние кои треба да се подучат и да им се објасни она на што биле должни да го направат одамна. Меѓутоа, факт е дека верски едуцирани поединци кои имаат одговорни функции овој пропис го претентираат на еден или друг начин, што е крајно загрижувачко. Пред самата осуда на луѓето заради одредената постапка, обврска е да се запознае со мотивот и причината на нејзиното чинење, а потоа крајно непристрасно да се каже сопственото мислење, повикувајќи се, секако на шеријатски извори и изјави на исламските правници.

Кога станува збор за пуштање на брадата исламски научници се едногласни во ставот дека пуштањето на брадата е легитимно и дека строго е забрането заобиколување на овој суннет. (Види: Ел-лихјети фи-девил Китаби вес-сунех, стр. 84)

Во оваа прилика ќе цитираме мислења исклучително од ханефиски авторитети и ги изнесеме нивните ставови во врска со пуштањето на брадата од најпознатите дела на ханефискиот фикх, не ограничувајќи се на нејзиниот пропис, туку до општата втемеленост на овој пропис во Ханефискиот мезхеб:

1.Имам Шемсуддин ес-Серхаси (умрел 490 год. по хиџра) откако споменал дека брадата е украс на мажот, рекол: „Основа за сето ова е хадисот во кој Пратеникот, алејхи селлам, рекол: Аллах има свои мелеци кои Го слават со зборовите: Славен нека е Аллах кој мажите Ги украсил со бради.“ (Види: Ел-Мебсут, 26/72, издавач: Дарул-меариф, 1414 Бејрут)
На друго место имамот Ес-Серхаси, вели: „Во брадата е убавината (на мажите)“ (Види: Ел-Мебсут, 11/90)

2.Имам Алауддин ел-Касани (умрел 587 год по Х) вели: „Бричењето на брадата се третира како масакрирање на лицето, бидејќи Возвишениот Аллах мажите ги украсил со брада, како што се пренесува во хадисот: „Аллах има свои мелеци кои Го слават со зборовите: Славен нека е Аллах кој мажите Ги украсил со бради.“ (Види: Бедаеус-санаиа, 2/329-330, Дарул ихјаит ареби, 1419, Бејрут)
На друго место имамот ел-Касани, вели: „Главата и брадата претставуваат најчесните делови од телото. Во главата се наоѓа мозокот и сетилата, а брадата е дел од лицето, а лицето е едно од најчесните делови на телото.“ (Види: Бедаеус-санаиа, 2/40)

3.Имам Берхануддин ел-Мерганини (умрел 593 год по Хиџра) вели: „Бричењето на косата, кога во прашање е жената, претставува нејзино масакрирање, како и бричењето на брадата кај мажот.“ (Види: Ел-Хидаје, 1/149, Дару Ихјаит-турасил ареби, 1415, Бејрут)

4.Имам Кемалуддин б. Ел-Хуммам (умрел 681 год по хиџра) рекол: „Кога е во прашање брадата, суннет е да биде во должина на дланката, а она што поминува преку должината на дланката треба да се скрати... а што се однесува до скратување на брадата повеќе од тоа (т.е од должината на дланката) како што тоа го прават некои западњаци (т.е луѓето од западниот дел на тогашната исламска држава) и мажите хермафродити (двополци) никој апсолутно не го дозволил.“ (Погледни: Шерху фетхил-Кадир, 2/348, издавач: Дарул-фикр, Бејрут)

5.Имам Фахрудин ез-Зејлеи (умрел 710 год по хиџра) вели: „Во брадата е украсот на мажите, како се наведува во хадисот,“ потоа го цитирал претходно споменатото предание. (Види: Тебјинул-хакаик, 7/274, Дарул-китабил-илмијјех 1420 Бејрут)

6.Имам Бедрудин ел-Ајни (умрел 855 год по хиџра) во коментар на хадисот во кој Пратеникот, алејхи селам, наредува пуштање на брадата, вели: „Пуштање на брада значи да се достигне својата бујност.“ (Умдетул-Кари, 22/46, Дарул-Фикр, Бејрут)
Во друго дело имамот ел-Ајни откако ги споменал претходно цитираните зборови на имамот ел-Мергинани: „Бричењето на косата, кога во прашање е жената, претставува нејзино масакрирање, како и бричењето на брадата кај мажот.“ , рекол: „Масакрирањето е харам, не е дозволено.“ (Види:Ел-бинаје шерхул хидаје, 4/274, издавач Дарул-китабил-илмијјех 1420 Бејрут)

7.Имам Зејнуддин б. Нуџејм (умрел 970 год по х) појаснувајќи го хадисот каде Пратеникот, а.с., наредува: „Пуштајте бради“, рекол: „Пуштањето на брада значи да се достигне своја бујност.“ (Види: Ел-Бахрур раик, 1/50, Дарул-марифе, Бејрут)
На друго место ибн Неџејм вели: „Суннет е брадата да биде во должина на дланката.“ (Види: Ел-Бахрур раик, 2/302)
Потоа рекол: „Бричењето на брадата е масакрирање на лицето.“ (Види: Ел-Бахрур раик, 2/382)

8.Имамот Алија ел-Кари (умрел 1014 год по х) кога го појаснувал хадисот во кој Пратеникот, а.с., вели: „Пуштајте бради“ рекол: „Пуштањето на брада значи да се достигне својата бујност.“ Потоа рекол: „Бричењето на брадата денес е симбол на многумина мушрици кои немаат удел во верата.“(Види: Меркатул-мефатих, 2/84, Дарул-китабул-илмијјех, 1422 Бејрут)
На друго место, имам ел-Кари вели: „К'нување (фарбање) на брадата е суннет.“ (Види: Меркатул-мефатих, 2/88)
Во истото дело 5/557, Али ел-Кари кога го коментирал хадисот во кој Пратеникот, а.с., и забранува на жената бричење на главата, вели: „Бричење глава на женската личност не е дозволено освен во нужда, бидејќи се смета масакрирање, исто како и бричењето на брадата во поглед на мажите.“

10.Имамот Ахмед ет-Тахтави (умрел 1231 год по хиџра) вели: „Мухаммед (ученик на Ебу Ханифе) пренесува во своето дело, дека имам Ебу Ханифе дозволил кратење на брадата која ја помине должината на дланката.“ (Види: Хашијјетут-Тахтави, стр 526, издавач: Дарул-китабул-илмијјех, 1418, Бејрут)
На друго место вели: „Суннет е брадата да биде во должина на дланката, додека кратењето повеќе од тоа, како го прават некои западњаци и мажите двополци никој не го дозволил.“ (Види: Хашијјетут-Тахтави, стр. 681)

11.Имам Халил ес-Сехаренфури (умрел 1346 год по х) вели: „Бричењето на брада денес е симбол на многу мушрици кои немаат удел во верата и на оние кои ги следат и имитираат.“ (Види: Безлул меџхуд, 1/130, издавач: Дарул-китабул-илмијјех, без година на издавање, Бејрут)

12.Имам Зафер ет-Теханеви (умрел 1394 по хиџра) вели: „Ако брадата е бујна, тогаш се пере само нејзниниот надворешен дел“, потоа го насловил поглавјето: “Изгледот на брадата на Пратеникот, алејхи селам“(Види: Иалаус сунен, 1/38-40, издавач: Дарул-китабул-илмијјех, 1418, Бејрут)

Ханефиските алими не го дозволуваат дури ни бричењето на влакната кои ќе израстат на вратот од мажот, па како да дозволат бричење на брадата?! (Да се погледне: Ел-фетавал-хиндије, 5/358, Меркатул мефатих, 8/272)

Значи, пуштање на брадата до должина на дланката е легитимно кај сите исламски алими, додека ханефиските правници се особено строги во тој поглед што јасно се заклучува од претходно цитираните изјави. Кога човек би го живеел животниот век на Нух, а.с., и деноноќно би ги листал делата на ханефискиот мезхеб (па и на другите мезхеби) нема да најде ниту една буква со која се негира или осудува пуштањето на брадата. Напротив, едногласно ја потврдуваат легитимноста на овој пропис и го споменуваат само во пофален контекст.
Кога ќе се потврди консензусот на алимите според одредено прашање тогаш, најстрого е забрането спротивставување на дотичното мислење, бидејќи, вистинскиот консензус (како што е пример со легитимноста на брадата), кај исламските алими е посилен аргумент од поединечните хадиси, како што тврди имамот Шафи. Имамот Ел-Касани ел-ханефи, вели: „Ако поединечните хадиси се спротивставуваат на консензусот на алимите, бидуваат отфрлени.“ (Види: Бедаеус сенаиа, 1/218)

Ако човекот поради слабост на својот иман или некакви други мотиви не сака да пушти брада, тоа е негов личен избор, за кој ќе биде прашан на Судниот ден и ќе мора да понуди правилно оправдување. Меѓутоа, подсмевањето со овој пропис е крајно опасно и најмалку што треба да направи шеријатскиот обврзник во овој случај е да молчи, сходно со хадисот: „Кој верува во Судниот ден нека зборува добро или нека молчи.“

М-р Сафет Кудузовиќ